Hedonik açlık nedir? Hedonik açlığı etkileyen faktörler nelerdir?

Açlık hissi denildiğinde akla son yemekten birkaç saat sonra kan şekeri belli bir seviyenin altına düştüğünde beynin belirli hormonlar üretmesi ve kişiye yemek yemesini söylemesi gelir. Ancak bazı durumlarda insanlar yemekten sonra bile tatlı veya yağlı yiyecekler isteyebilirler. Hedonik açlığın devreye girdiği yer burasıdır.

Hedonik açlık nedir?

İnsan vücudu, besinlerden vücuda giren kalorilerle yaşamını sürdürür. Tüketilen kaloriler enerji olarak yakıldığında ve harcanacak kalori kalmadığında beyin uyarılmaya başlar. Bu uyarı son derece normal bir akış olup “fiziksel açlık” olarak ifade edilmektedir. Ancak “hedonik açlık” denince akla biyolojik açlıktan ziyade sadece duygusal istek ve ihtiyacı gideren bir beslenme şekli geliyor.

Yapılan çalışmalar sonucunda pek çok kişinin bu hissi yaşadığı ve motivasyon nedeniyle yemek yeme ihtiyacı hissettiği tespit edilmiştir. Bu, hedonik açlık ölçeği olarak da bilinen beslenme gücü ölçeği ile belirlenir.

Hedonik açlığı etkileyen faktörler nelerdir?

Hedonik açlığın bir nedeni de beynin zevk ve ödüle ayrılmış bölümlerinin uyarılmasıdır. Bu heyecanlar çok sık aralıklarla lezzetli ve hoş yiyecekler yendikten sonra geçer. Özellikle hedonik beslenmede zararlı kategorisine giren ve keyif veren bu besinler tekrar tekrar tüketildiğinde, aşerdiğimiz ve verdikleri keyif için tekrar yediğimiz bir döngü oluşabilmektedir.

Hedonik açlığa neden olan bir diğer faktör ise hoş, sağlıksız ve lezzetli yiyeceklerin kolay bulunabilmesidir. Ancak gıda reklamları bu gıdaları yeme ihtiyacını da arttırmaktadır. Hedonik açlığı etkileyen faktörler şu şekilde sıralanabilir:

• Anksiyete ve psikiyatrik bozukluklar
• Hormonlar
• Sosyal medya ve reklam
• Obezite

Hedonik açlık ve obezite araştırmalarında; Obeziteli kişilerin, obezitesi olmayanlara göre daha fazla hedonik açlık belirtileri gösterdiği tespit edilmiştir.

Hedonik açlığın tedavisi

Hedonik açlığı kontrol etmek için sağlıksız yiyeceklere olan isteğin neden ortaya çıktığını ve tetiklendiğini bulmak son derece yararlı olabilir. Bu tetikleyiciler stres, can sıkıntısı ya da belirli yerler ve durumlar olabilir.