Takayasu arteriti nadir görülen bir vaskülit türüdür ve büyük kan damarlarının iltihaplanmasıyla karakterizedir. Bu hastalık esas olarak kanı kalpten vücudun diğer bölgelerine taşıyan aort ve ana dallarına zarar verir. Takayasu arteritinde bu büyük arterlerin duvarlarında iltihaplanma meydana gelir ve bu da damarların daralmasına ve kan akışının kısıtlanmasına neden olabilir.
Hastalığın kesin nedeni henüz net olarak belirlenememiştir. Ancak mevcut araştırmalar genetik yatkınlığın, çevresel faktörlerin ve bağışıklık sistemiyle ilgili faktörlerin Takayasu arteritinin gelişimine katkıda bulunabileceğini öne sürüyor.
Takayasu arteriti nedir?
Artrit, kanı kalpten uzaklaştıran arterlerin veya damarların iltihaplanmasını tanımlayan genel bir terimdir.
Takayasu arteriti (TAC) nadir görülen bir vaskülit türüdür ve büyük ve orta büyüklükteki kan damarlarının iltihaplanmasına neden olur. Bu iltihap genellikle aortun dallarını etkiler; bu dallar kollara ve beyne kan sağlayan damarları içerir. Aortun kendisi de sıklıkla etkilenir. Takayasu arteriti, atardamarların daralmasına veya tıkanmasına neden olarak kalp yetmezliği, felç ve yüksek tansiyon gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Hastanın belirgin semptomları yoksa tedavi gerekli olmayabilir.
Takayasu arteritinin belirtileri nelerdir?
Takayasu arteriti, genellikle kollara, bacaklara veya böbreklere kan akışının azalmasından kaynaklanan çeşitli semptomlarla kendini gösterir. Takayasu arteritinin belirtileri şunları içerebilir:
- Kol ve bacaklarda hızlı yorgunluk ve güçsüzlük
- Genel yorgunluk ve halsizlik
- Baş ağrısı ve baş dönmesi
- Ateş ve kilo kaybı
- Kas ve eklem ağrıları
- Baygınlık hissi ve görme bozuklukları
- Kalp krizi ve felç riski
- Hipertansiyon
Bu belirtiler damarların iltihaplanması ve daralmasından kaynaklanan çeşitli sağlık sorunlarını yansıtabilir.
Takayasu arteriti nasıl tedavi edilir?
Takayasu arteritinin tedavisi, inflamasyonu kontrol altına almak için çeşitli tedavi yöntemleri gerektirir. İnflamatuar süreç genellikle ilaçlarla kontrol altına alınabilir ancak hastalık ilerledikçe tıkalı damarların düzeltilmesi için ameliyat gerekebilir. Takayasu arteritinin tedavi yöntemleri şunları içerir:
- Kortikosteroidler ve antiinflamatuar ilaçlar: Enflamasyonu azaltmak ve semptomları hafifletmek için kullanılır.
- Balon anjiyoplasti: Daralmış veya tıkalı arterleri genişletmek için yapılan bir işlemdir.
- Stent yerleştirilmesi: Daralan damarların tekrar tıkanmasını önlemek amacıyla damar içerisine stent yerleştirilir.
- Bypass ameliyatı: Tıkanıklığın şiddetli olduğu durumlarda kan akışını yeniden yönlendirecek alternatif bir yol oluşturulabilir.
Ayrıca hastaların sağlıklı beslenmeye dikkat etmeleri ve düzenli egzersiz yapmaları önerilir. Ayrıca hastalığın seyrini izlemek ve tedavi sürecini optimize etmek için düzenli tıbbi kontroller şarttır.