Meme kanseri tedavisini tamamladıktan sonra bebek sahibi olabilir miyim?
Meme kanseri tedavisinden sonra hamile kalabilirsiniz. Ancak bazı noktalara dikkat çekmekte fayda var:
İdeal olarak meme kanseri tanısı konulduktan sonra 2 yıl süreyle hamile kalınmaması önerilir. Bu dönemde hastalığın tekrarlama riski daha fazladır ve ek tedaviye devam edilir. Bu nedenle ilk 2 yıl hamile kalmamak daha güvenlidir.
Peki bu dönemde kazara hamile kalırsam hastalığım etkilenir mi?
Çalışmalar, meme kanseri tanısı konulduktan sonra erken dönemde hamile kalındığında hastalığın tekrarlama riskinin artmadığını göstermiştir ancak bu çalışmalardaki hastaların çoğunluğu, hastalığın tekrarlama riski daha düşük olan, daha erken evrede olan veya olmayan hastalardır. ek tedavi gerektirdiğinden tüm meme kanseri hastalarını temsil etmeyebilirler.
Hormon reseptör testi pozitif olan ve tamoksifen içeren ilaç kullanması gereken hastalarda tamoksifeni bıraktıktan sonra hamile kalmak için 3 ay beklemek gerekir. Bu, çocuğun yaralanmasına neden olabilecek riskleri önler. HER-2 testi pozitif olan ve trastuzumab içeren ilaç kullanan hastaların, ilacı bıraktıktan sonra hamile kalmak için en az 7 ay beklemesi gerekmektedir. Aksi takdirde ilacın yan etkileri nedeniyle çocukta oligohidramnios (suyun azalması) ve ardından pulmoner hipoplazi (akciğerlerin gelişiminde gecikme) yaşanabilir.
Meme kanserinin kendisi veya tedavileri kısırlığa neden olabilir mi?
İlaca bağlı kısırlık yani kısırlık veya doğurganlığın bozulması, genç yaşta tanı konulan ve kemoterapi/radyoterapi gören hastalarda ortaya çıkabilmektedir. Bu risk kullanılan kemoterapinin tipine, ilacın dozuna, radyasyon tedavisinin yapıldığı bölgeye ve uygulanan toplam doza bağlıdır.
Meme kanseri sonrası gebelik mümkün olsa da her aşamada bir uzman hekimin rehberliğinde hareket etmek sağlıklı bir gebelik süreci için büyük önem taşımaktadır.
Kanser tedavisinden önce doğurganlığın korunmasına yönelik seçenekler nelerdir?
Meme kanserine yönelik bekleme süresi veya tedaviler kadınların doğurganlığını azaltabilir. Meme kanseri tanısı alan genç hastaların önemli bir kısmı bu yan etkilerin farkına varmadan ameliyat olmak ya da kanser tedavisine başlamak için acele ediyor. Ancak bu düşüşün önüne geçilebilir. Bu nedenle tıbbi onkolojinin uygun görmesi halinde tedaviye başlamadan önce vakit kaybetmeden Kadın Hastalıkları ve Doğum uzmanına başvurmak gerekir. Hasta ile görüşüldükten sonra hasta için en hızlı ve en uygun tedavi protokolü belirlenir. Hasta evliyse veya partneri varsa, onun için en iyi seçenek tüp bebek yoluyla embriyo oluşturmak ve bunları meme kanseri tedavisi tamamlandıktan sonra ileride kullanmak üzere dondurmaktır. Evli olmayan veya partneri olmayan hastalarda ise hastanın yumurtalıklarındaki yumurta çıkıntıları olan yumurtalar dondurulur. Yumurta dondurmanın başarısı embriyo dondurmaya göre daha düşüktür.
Tedaviden sonra hamile kalırsam hastalık tekrarlar mı?
Meme kanseri geçirdikten sonra hamile kalan hastalarda hormon reseptör testi pozitif olsa bile hastalığın tekrarlama riski artmaz (bu grup hastadaki tümör hücreleri kadınlık hormonlarına duyarlıdır). Bu nedenle ideal bekleme süresi sonrasında güvenli bir şekilde gebelik elde edilebilmektedir.
Kanser tedavisi nedeniyle her iki memesini de kaybeden kadınlar var. Bebeğin anne sütü olmadan büyümesi zararlı mıdır?
Anne sütünün çok değerli bir besin kaynağı olduğunu düşünüyor ve annelere mümkünse bebeklerini emzirmelerini öneriyoruz. Ancak tedavi nedeniyle her iki memeyi de kaybetmek zorunda kalan hastalar farklı yöntemler kullanarak bebeklerini tam olarak emzirebilirler. Bu durum anne için daha fazla endişeye neden olmamalıdır. Sadece meme kanseri nedeniyle değil diğer nedenlerle de bebeğini emziremeyen annelerin sayısı beklenenden fazla.
Kemoterapi tedavisi sırasında seks yapmak hasta için tehlikeli midir? Nelere dikkat edilmelidir?
Kemoterapi tedavisi sırasında cinsel ilişkiye girmek hasta için tehlikeli değildir. Tam tersine hastanın normal yaşantısına devam etmesi faydalıdır. Dikkat edilmesi gereken en önemli şey hamile kalmamaktır. Tedavi sürecinde kontraseptif yöntemlerin etkin bir şekilde kullanılması gerekmektedir. Meme kanseri hastası olan ve tedavi gören kadınlar için en uygun doğum kontrol yöntemleri bakırlı rahim içi araç (sarmal) veya kondomdur. Progesteronlu RİA’ların kullanımı genel olarak güvenli kabul edilse de, kanserin tekrarlama riskini artırabileceğine dair bazı endişeler bulunduğundan dikkatli olunmalıdır.
Meme kanseriydim ve kemoterapi ve/veya radyasyon tedavisi gördüm. Bu durum çocuğumun gelecekte engelli olmasına sebep olur mu?
Kanserin kendisi veya uygulanan tedaviler doğuştan malformasyon riskini arttırmaz.