Ağrı kesiciler modern tıbbın en büyük kolaylıklarından biridir. Doğru dozajda ve doktor tavsiyesine uyulduğu takdirde ağrıları dindirir ve kişilerin yaşam kalitesini artırır. Burada önemli olan bu tür ilaçların bilinçli kullanılmasıdır. Ancak vücudun ağrı yoluyla verdiği sinyalleri de göz ardı etmemek gerekir. Bu noktada ağrı kesici çeşitleri nelerdir, ağrı kesici nedir sorularına yanıt arıyoruz.
Ağrı kesici nedir, türleri nelerdir?
Ağrı vücudun bize gönderdiği en temel uyarı sinyallerinden biridir. Herhangi bir yerimizde bir sorun olduğunda beyin bu durumu acı yoluyla fark etmemize yardımcı olur. Bazı durumlarda ağrı günlük yaşamı olumsuz etkileyecek kadar şiddetli hale gelebilir. Bu durumda analjezik ilaçlar yani ağrı kesiciler devreye giriyor.
Analjezik ilaçların temel amacı ağrıyı azaltmak veya tamamen ortadan kaldırmaktır. Bu ilaçlar kişinin bilincini veya gerçeklik algısını etkilemeden sadece ağrıya etki eder. Bu nedenle kişi, uykulu hissetmeden veya zihinsel karışıklık yaşamadan ağrıdan kurtulabilir. Bilinmesi gereken nokta ağrı kesicilerin ağrının sebebini ortadan kaldırmamasıdır. Örneğin diş ağrısını dindirebilirler ama ağrının kaynağı olan diş çürüğünü iyileştirmezler.
Bu ilaçların etkileri ağrının türüne ve ilacın içeriğine göre değişiklik gösterebilir. Bazı ağrı kesiciler de ağrının hissedildiği bölgedeki iltihabı azaltarak rahatlama sağlar. Bazıları beynin ağrı sinyallerini algılama şeklini değiştirerek kişinin daha az acı hissetmesini sağlar. Bir anlamda vücudun ağrı algısını yeniden düzenler.
Ağrı kesiciler birden fazla biçimde gelir. Bunların arasında tablet, kapsül veya şurup gibi ağızdan alınabilen türleri bulunmaktadır. Ancak doğrudan cilde uygulanan krem, jel ve merhem gibi topikal formları da vardır. Bazı durumlarda fitil olarak da kullanılabilir. Ağrı kesicilerin çeşitliliği, farklı hastalıklara ve ağrı türlerine uygun tedavi seçenekleri sunmaktadır.
Analjezik ilaç türleri aşağıdaki gibidir:
1. İsim-opioid
Bu grup genellikle hafif ve orta şiddette ağrılar için tercih edilir. Ayrıca antipiretik ve antiinflamatuar etkileri de vardır.
2. Steroid olmayan antiinflamatuar ilaçlar
Basitçe NSAID’ler olarak bilinen bu tür ağrıyı, iltihabı ve ateşi azaltır. Özellikle romatizma, eklem ağrıları veya spor yaralanmaları gibi durumlarda etkilidir.
3. Opioid analjezikler
Opioid ağrı kesiciler, ameliyat sonrası veya ilerlemiş kanser gibi şiddetli ağrılar için kullanılır. Merkezi sinir sistemine etki ederek ağrının beyne ulaşmasını engeller.
4. Topikal analjezikler
Bu tür ağrı kesiciler doğrudan ağrılı bölgeye uygulanır. Lokal etkisi olduğundan genellikle kas, eklem veya bel ağrılarında tercih edilir.
Önemli not: Ağrı kesiciler sadece doktorunuzun tavsiyesi üzerine ve belirtilen dozda kullanılmalıdır.