Bazı insanlar, uyku sırasında kısa bir süreliğine solunumun durması veya kısıtlanmasıyla ortaya çıkan uyku apnesinden muzdariptir. Bu durum gece boyunca yeterli ve kesintisiz uykuyu engellediği için kişinin dinlenme kalitesini de ciddi oranda düşürür. Bu noktada CPAP cihazının hayat kurtarıcı bir rolü vardır. CPAP cihazı, uyku sırasında takılan maskeler aracılığıyla hafif, sürekli hava basıncı sağlar. Bu, hava yollarının açık kalmasını sağlar. Pek çok kişi tarafından bilinmese de uyku apnesinin tedavisinde oldukça önemlidir.
CPAP cihazı nedir ve hangi hastalarda kullanılır?
CPAP cihazı, “Sürekli Pozitif Hava Yolu Basıncı” anlamına gelen tıbbi bir cihazdır. Günümüzde özellikle uyku apnesinin tedavisinde kullanılan en etkili yöntemlerden biri olarak öne çıkıyor. Uyku apnesi, kişinin uyku sırasında nefes almasının geçici olarak durması veya daralması olarak açıklanabilir. Bu sorun kısa vadede enerji eksikliğine, uzun vadede ise çok daha ciddi fizyolojik bozukluklara neden olabilir. CPAP cihazı, maske aracılığıyla uyuyan kişiye hafif, sürekli hava basıncı sağlayarak hava yolunun açık kalmasını sağlar. Bu sayede vücuda yeterli oksijen ulaşır ve kesintisiz nefes almak mümkün olur.
Obstrüktif uyku apnesi CPAP cihazının en sık kullanıldığı rahatsızlıklar arasındadır. Bu rahatsızlıkta dil ve boğaz kaslarının gevşemesine bağlı olarak üst solunum yolu daralır veya tamamen tıkanır. Solunum geçici olarak durduğunda kişi kısa süreli uyanışlar yaşar. Bu durum uyku kalitesini düşürdüğü için gündüz yorgunluğuna, dikkat eksikliğine ve çeşitli ruhsal sorunlara yol açabilmektedir.
Ayrıca orta ve şiddetli uyku apnesi, kalp yetmezliği, hipertansiyon ve kronik solunum yolu hastalıkları olan kişilere de CPAP cihazı tedavisi önerilmektedir. Çünkü uzun süreli oksijen eksikliği bu tür hastalığı olan kişilerde ciddi komplikasyonlara neden olabiliyor. Bazı durumlarda aşırı horlama ve sürekli gündüz uykululuk hali yaşayan kişilerde doktor kontrolünde CPAP tedavisi uygulanabilmektedir.
Öte yandan akciğerleri tam olarak gelişmemiş prematüre bebeklerde bronkopulmoner displazi gibi solunum problemleri ortaya çıkabilmektedir. Bu durumda yoğun bakımda CPAP cihazı ile tedavi desteklenebilir.
CPAP cihazları farklı tasarım ve modellere sahiptir. Bunlar arasında burun maskesi, ağız-burun maskesi ve yastık gibi özel cihazlar kullanılabilmektedir. Cihazın basınç seviyesi hastaya özel olarak ayarlanmaktadır. Cihazın düzenli kullanımı uyku kalitesini artırır ve uzun süreli hastalık riskini azaltır.
CPAP cihazı uyku apnesi ve buna bağlı sağlık sorunlarının tedavisinde en güvenli ve etkili tedavi yöntemlerinden biridir.